Scheren en dekens

Een paard met een flinke wintervacht zweet tijdens inspanning eerder en het lange haar droogt langzamer op. Daarom worden veel sportpaarden geschoren. Dit betekent automatisch dat het paard, ter compensatie van het afgeschoren winterhaar, één of meerdere dekens moet dragen om warm te blijven. Om te bepalen of een paard het warm of koud heeft, gaan veel paardenhouders van hun eigen gevoel uit. Dat is niet verstandig. Hier lees je meer over het gebruik van dekens en over scheren.

Jij hebt het zonder kleren niet te warm en niet te koud bij een temperatuur tussen de 28 en 30 graden Celsius, dat is jouw thermo neutrale zone. Voor een ongeschoren paard met wintervacht ligt deze zone tussen de -5 en +15 graden. De comfortzone bij een paard met zomervacht ligt tussen de 5 en 25 graden. Een geschoren paard voelt zich het best bij een temperatuur tussen de 10 en 20°C.

Te koud...
Het ongeschoren paard heeft het dus pas koud bij temperaturen onder de -5°C, of bij langdurige neerslag of extreme wind, waardoor de gevoelstemperatuur aanzienlijk daalt. Een paard dat het koud heeft, rilt om weer warm te worden. Jij kunt hem helpen door een deken op te leggen of te zorgen dat hij kan schuilen tegen wind en regen.

... of juist te warm?
Datzelfde ongeschoren paard heeft het al te warm als het kwik boven de 15°C stijgt (Let wel: we gaan hier uit van een wintervacht. De comfortzone bij een paard met zomervacht ligt tussen de 5 en 25 graden). En door inspanning kan de temperatuur in de spieren soms wel oplopen tot 45°C. Deze warmte moet het paard zien kwijt te raken, anders raakt het oververhit. Het paard zal gaan zweten; als de koelere buitenlucht langs de natte huid blaast, koelt het bloed af. Dit afgekoelde bloed stroomt naar de spieren, zodat ook daar de temperatuur daalt. Jij kunt het afkoelingsproces ondersteunen door met het paard te stappen of het paard af te spoelen met koud of lauw water. Met een zweetdeken kun je bij kouder weer juist voorkomen dat het paard te snel afkoelt en last krijgt van stijfheid. Haal de zweetdeken er wel op tijd af want zodra de deken het zweet heeft opgenomen wordt deze nat en onder een natte deken koelt een paard juist af. 

Welke winterdeken?
Een geschoren paard heeft in de winter een winterdeken nodig. Niet geschoren paarden hebben in de regel pas een deken nodig als de buitentemperatuur onder de -5 graden komt. Let wel goed op, want de gevoelstemperatuur kan door de wind (en regen) veel lager zijn dan de daadwerkelijke temperatuur. Koude wind of langdurige neerslag kan dus een reden zijn om wel een deken te gebruiken. De warmte van een deken wordt bepaald door de vulling, uitgedrukt in grammen. Onderstaande tabel is een handleiding voor de keus van een deken. 

Specificatie Warmte
0-100 gram/m2 Lichte deken (ca. 0 tot +15)
200-300 gram/m2 Medium deken (ca. -10 tot +10)
300-500 gram/m2 Dikke deken (ca. -20 tot +5)

Tips bij het gebruik van dekens

  • Wordt de deken ook buiten gedragen, kies dan een waterdichte en ademende deken.
  • Onder een te dikke of slecht ademende winterdeken gaat het paard zweten en wordt de voering nat. Als de temperatuur 's nachts weer daalt, krijgt het paard het juist koud.
  • In plaats van één deken kun je ook voor laagjes kiezen. Hou er rekening mee dat twee dunnere dekens meer warmte geven door de isolerende werking van de lucht die ertussen zit.
  • Vervang kapotte sluitingen direct, want door losse singels en riemen kan het paard blessures oplopen.

SCHEREN

Wat heb je nodig?
Ben je van plan je paard of pony te scheren, zoek dan iemand met ervaring om je te helpen. Plan voldoende tijd in, zorg voor een goed werkend scheerapparaat met geslepen messen en een extra lange, sterke stroomkabel. Laat het paard eerst even wennen aan het geluid van het scheerapparaat. Is je paard nog niet eerder geschoren, laat hem dan eerst aan het gevoel wennen.

Wat scheer je en hoe doe je dat?
Scheer tegen de haargroeirichting in en trek bij de borst en de ellebogen de huidplooien even glad. Je kunt het paard ook gedeeltelijk ongeschoren laten. Je kunt bijvoorbeeld een deken van wintervacht overlaten en alleen de delen scheren waar het paard zweet, zoals de hals. 

Paarden die veel buiten staan
Ruiters en menners die veel buiten rijden of hun paarden veel buiten laten lopen, kunnen hun paarden beter niet scheren. De kans op een verkoudheid is zonder winterhaar te groot. Neem dan wel de tijd om het paard na de training goed droog te stappen of gebruik een zweetdeken om het zweet te absorberen. En: vergeet niet om de zweetdeken op tijd weer af te doen!